Miejska Biblioteka Publiczna w Skierniewicach ze smutkiem informuje o śmierci Marii Anackiej-Łyjak, historyczki sztuki urodzonej w Skierniewicach.
Maria Filomena Anacka-Łyjak - historyk sztuki. Urodzona w Skierniewicach 15 marca 1930 r., absolwentka tutejszego Państwowego Liceum Żeńskiego. Po ukończeniu studiów na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego pracowała w Muzeum w Łowiczu, a następnie w urzędach konserwatorskich we Wrocławiu i Rzeszowie. Była miejskim konserwatorem zabytków dla miasta Rzeszowa i czterech przyległych powiatów, później kierownikiem Biura Dokumentacji Zabytków w Rzeszowie. W Zarządzie Muzeów i Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury pełniła początkowo funkcję starszego inspektora, potem starszego specjalisty. Była długoletnim kustoszem, kierownikiem Działu Ekspozycji Wnętrz Zamku Królewskiego w Warszawie. Opublikowała szereg prac w „Kronice Zamkowej”, kilka w innych czasopismach warszawskich i wydawnictwach zbiorowych (w tym pięć związanych ze Skierniewicami).
W prasie skierniewickiej, jednodniówce okolicznościowej i innych zamieściła kilkanaście artykułów o historii, ludziach, zabytkach i szkolnictwie naszego miasta. Jest współautorką „Ukłonów z Skierniewic: historii miasta w obiektywie do 1950 r.” Przez wiele osób związanych z historią miasta nazywana jest papieżem skierniewickich historyków-regionalistów.
Artykuły z czasopism i książek:
1. Budowniczowie liceum cz. 1. Głos Skierniewic i Okolicy. 1999, nr 41, s. 20
2. Budowniczowie liceum cz. 2. Głos Skierniewic i Okolicy. 1999, nr 42, s. 20
3. Skierniewice w płomieniach. Głos Skierniewic i Okolicy. 2000, nr 21, s. 5
4. Skierniewice w płomieniach cz. 2. Głos Skierniewic i Okolicy. 2000, nr 22, s. 5
5. Skierniewice w płomieniach cz. 3. Głos Skierniewic i Okolicy. 2000, nr 23, s. 5
6. Skierniewice w płomieniach cz. 4. Głos Skierniewic i Okolicy. 2000, nr 24, s. 5
7. Skierniewice w płomieniach cz. 5. Głos Skierniewic i Okolicy. 2000, nr 25, s. 5
8. Skierniewice w płomieniach cz. 6. Głos Skierniewic i Okolicy. 2000, nr 26, s. 5
9. Dziwne losy naszego herbu cz.1. Głos Skierniewic i Okolicy. 2002, nr 35, s. 7
10. Dziwne losy naszego herbu cz. 2. Głos Skierniewic i Okolicy. 2002, nr 34, s. 1, 7
11. Rewaloryzacja czy unicestwienie? Głos Skierniewic i Okolicy. 2013, nr 7, s. 6
12. Chwała zwyciężonym! O spiskowcach, partyzantach i weteranach z 1863 r. – mieszkańcach
Skierniewic. Wiadomości Skierniewickie. 1983, nr 33, s. 8
13. Chwała zwyciężonym! Wiadomości Skierniewickie. 1983, nr 34, s. 8
14. Zabytki na torturach. Wiadomości Skierniewickie. 1983, nr 43, s. 1, 4
15. Jeszcze o dworcu w Skierniewicach. Wiadomości Skierniewickie. 1986, nr 14, s. 8
16. Jak doktor Stanisław Rybicki w roku 1917 wyobrażał sobie pomnik Tadeusza Kościuszki
w Warszawie. Kronika Warszawy. 1994, [T.] 24, nr 4
17. Chronologia królów polskich z pokoju marmurowego Zamku Warszawskiego wzięta.
Kronika Zamkowa. 1997, nr 1, s. 88-96
18. „Serce Kościuszki promieniejące nad stolicą Rzeczypospolitej”: zapomniany projekt
pomnika autorstwa Stanisława Jackowskiego sprzed 75 lat. Rocznik Warszawski. 2002, [T.]
31, s. 135-145
19. Świadectwo wydarzeń [Skierniewice XVII w.] Spotkania z zabytkami. 1983, nr 3, s. 59-60
20. Tajemnice inskrypcji Moczydłowskiej. Spotkania z zabytkami. 2005, nr 7, s. 38-39
21. Pensja Leontyny Vacqueret – zapomniana poprzedniczka żeńskich szkół średnich
w Skierniewicach. Wspomnienia o wychowawcach, absolwentach i wychowankach Szkół
Średnich Ogólnokształcących. Skierniewice, 1999 , s. 11-14.
22. Czego uczono w roku 1910 w „Zakładzie szkolnym Wandy Niewęgłowskiej”.
Wspomnienia o wychowawcach, absolwentach i wychowankach Szkół Średnich
Ogólnokształcących. Skierniewice, 1999, s. 15-18.
23. Ks. Józef Wieteska. Wspomnienia o wychowawcach, absolwentach i wychowankach Szkół
Średnich Ogólnokształcących. Skierniewice, 1999, s. 237-240.
Książki:
1. Serce Tadeusza Kościuszki: dzieje relikwii narodowej. Warszawa, Polska Fundacja Kościuszkowska, 1992
2. Kościół św. Jakuba w Skierniewicach: przeszłość i teraźniejszość. Skierniewice, Towarzystwo Przyjaciół Skierniewic, 2001
3. Ukłony ze Skierniewic: historia miasta w obiektywie do 1950 r. (red. Izabela Strączyńska, Anna Majda-Baranowska, Maria Anacka-Łyjak. Skierniewice, Miejska Biblioteka Publiczna, 2012